Hata veya yaramazlık yapan çocuğu disiplin edebilmek için ne gibi yöntemler uygulanmalıdır.

Evin veya hayatın kuralları çocuklara nasıl öğretilmelidir ? Şiddet çocuğa eğitim için doğru bir davranış mıdır ? Çocuklara ceza vermek ne kadar doğrudur ? gibi soruların cevaplarını bu yazımızda bulabilirsiniz.

Özellikle gelişim çağında olan 1 ile 3 yaşı arasındaki çocuklara ceza vermek doğru bir davranış değildir. Hatta günümüzde en sık yapılan yanlışlardan biriside şu hatayı yaparsan sana ceza vereceğim gibi cümleler kullanmaktır. Çünkü bu tarz cümleler çocuğu yanlıştan uzaklaştırmak yerine daha çok yapmasına ve size sinirlenmesine neden olacaktır. Küçük çocuklarda etkili olmayan ceza yöntemine yol açmamak için tedbirli davranılmalı ve çocuk için uygun ortam oluşturulmalıdır.

Otoriterlerin ortak görüşü fiziksel şiddetin disiplin konusunda herhangi bir fayda sağlamadığı hatta çocuğun kendine olan güvenini zedelediği bir gerçektir. Sürekli fiziksel şiddet gören çocuğun içinde küçük yaşlarda dışarı çıkaramadığı bir öfke birikir ve bu öfke ilerleyen yaşlarda ciddi problemler doğurabilir. Bu yüzden disiplin etmeyi bir ceza vermek olarak değil, öğrenme sürecinin önemli bir parçası olarak görmek gerekir.

Sınır koyma konusunda öneriler;

  • Çocuk ev içinde konulan herhangi bir kuralı bozduğu zaman yapılan davranışın aile tarafından onaylanmadığını bilmesi gerekir.
  • Hata veya yanlış karşısında yapılan yorumlar ve kelimeler onun kişiliğine değil yapmış olduğu davranışa karşı olmalıdır.
  • Kurallar ve beklentiler çocuğun yaşına uygun olmalıdır.
  • Yapmış olduğu bir hata karşısında ceza değil bir bedelin olduğunu bilmesi gerekir. Örneğin eve geç gelen çocuğa "eve geç gelen kendi yemeğini kendi hazırlar" denebilir. Böylelikle bir yanlış karşısında bedel ödemesi gerektiği bilen çocuk o yanlışı yapmaz.
  • Yapmış olduğu yanlış neticesinde hemen sinirlenip ani kararlar verilmemelidir.
  • Eğer tartışma çok hararetlendiyse bir ara verilmeli ve "bu konuyu bir süre sonra tekrar konuşacağız" denilmelidir.
  • Çocuklarınıza emir verir gibi konuşmamalı, suçlamamalı, bir arkadaşıyla karşılaştırmamalı, yaptıklarını eleştirmemeli ve yargılamada bulunulmamalıdır.