Kabakulak virüsü tükrük bezlerinde enfeksiyon oluşturur ve büyümeye sebep olur. Genel olarak çocukluk çağı hastalığı olarak bilinir. Kulağın alt kısmında şişme oluşturduğu için kabakulak adı verilir.

Kabakulak hastalığının belirtileri

Kabakulağın en belirgin özelliği kulak altı bezesinin şişmesiyle anlaşılır. Ancak bundan önce ortalama 3-4 gün süren çocuklarda baş ağrısı, ateş, iştahsızlık ve halsizlik gibi bulgular olur. Bu bulguları takiben ilk olarak bir kulağının bezesi şişer. 1-2 gün sonra ise diğer kulağın bezesi şişer. Kulak altında meydana gelen beze şişliği ağrılı ve hassastır. Özellikle çocuğun yemek yemesiyle ve çenesini oynatmasıyla ağrısı artmaktadır. Ayrıca limon ve portakal gibi ekşi şeyleri yemesiylede ağrısı artar.

Tüm bu spesifik bulguların dışında kabakulak hastalığından karın ağrısı, kusma eğilimi, menenjit bulguları, orşit dediğimiz sperm ve testis kanallarının etkilenmesi meydana gelebilir.

Kabakulak nasıl ve ne zaman bulaşır

Kabakulak solunum ve temas yoluyla bulaşmaktadır. Hasas olan çocuklarda yani daha önce kabakulak geçirmediyse ve aşısını olmadıysa bulaşıcılığı yüksek olan bir hastalıktır. Hastalığın yaygın olduğu belli bir mevsim yoktur. Her mevsim görülebilir.

Kabakulağın kuluçka süresi yaklaşık olarak 15-17 gündür fakat bazı durumlarda bu süreç 12 ile 25 gün arasında farklılık gösterebilir. Hastalığın en bulaştırıcı olduğu dönem ise tükürük bezinin şişmeye başlamasından 1-2 gün öncesinde başlar ve bezin şişmesinden sonra 5 gün daha devam eder.

Kabakulak nasıl tedavi edilir

Kabakulak tedavisinden antibiyotik tedavisine ihtiyaç yoktur. Genel olarak evde, ağrısı ve ateşi için ağrı kesici ilaçlar kullanması, sıvı şeyler tüketmesi ve dinlenmesi yeterli olur. Ancak komplike olan durumlarda çocukta kusma ve dalgınlık varsa bir doktora başvurmanızda fayda vardır. Ayrıca kabakulağın sebep olduğu komplikasyonlarda kalple ilgili bir soruna yada bağırsak ile ilgili problemlere neden oluyorsa hemen bir doktora başvurmanız gerekir.

Kısacası evde beklenebilecek süre normal seyri dışında eğer çocukta bulgular ortaya çıkıyorsa bu sınırı aşmış demektir ve mutlaka bir doktora başvurmasında fayda vardır.

Kabakulak aşısı

Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak aşısı olarak bilinen MMR aşısı yardımıyla kabakulak hastalığından korunabilirsiniz. 1965 yılından beri uygulanan kabakulak aşısının diğer aşılar ile beraber uygulamasında herhangi bir zararı yoktur. Yeni dünyaya gelmiş bebeklerde 12 ile 15 ay arasında 1 doz ve 4-6 yaşına geldiğinde ise 1 doz daha uygulanır. Bu yaşlar arasında 2 doz şeklinde kabakulak aşısı uygulandığı zaman %95 oranında etkin koruma sağlar.

Kabakulak aşısının kalıcı olan herhangi bir yan etkisi bulunmamaktadır. Aşının uygulanmasından sonra 7 ile 10 gün içinde hafif bir ateş meydana gelebilir. Ayrıca aşı çocukta hafif bir halsizlik yapabilir. Çok düşük bir ihtimalde olsa aşıya bağlı olarak kabakulak bezesinde şişlik olabilir.